Cây sapoche

Giới thiệu về cây sapoche

Cây sapoche (tên gọi khác: hồng xiêm, sa pô chê, tên khoa học Manilkara zapota) là một loại cây ăn quả nhiệt đới được trồng phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt tại các tỉnh miền Nam như Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Sóc Trăng…

Trái sapoche có vỏ nâu nhạt, ruột ngọt thanh, chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Đây là loại cây dễ trồng, thích hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm, được nhiều hộ dân trồng để làm cây kinh tế lâu năm.

Đặc điểm của cây sapoche

Hình thái

• Thân cây: Cao trung bình 6–10m, tán rộng, cành lá sum suê.
• Lá: Dài, nhọn ở đầu, màu xanh đậm bóng mượt.
• Hoa: Nhỏ, màu trắng ngà, mọc đơn hoặc chùm 2–3 bông ở nách lá.
• Quả: Hình trứng hoặc hình cầu, khi chín có vỏ nâu, thịt quả mềm và ngọt thơm, có 2–6 hạt đen bóng.

Đặc điểm sinh trưởng

Cây sapoche ưa nhiệt độ 25–32°C, chịu hạn tốt nhưng không chịu úng. Đất trồng nên là đất phù sa, đất thịt nhẹ hoặc đất pha cát có khả năng thoát nước tốt.

Giá trị dinh dưỡng và công dụng của quả sapoche

Giá trị dinh dưỡng

Quả sapoche chứa nhiều vitamin A, C, khoáng chất, chất xơ và đường tự nhiên, giúp bổ sung năng lượng, hỗ trợ tiêu hóa và tăng sức đề kháng.

Công dụng

• Tốt cho hệ tiêu hóa: Chất xơ trong sapoche giúp giảm táo bón, cải thiện đường ruột.
• Tăng cường sức khỏe tim mạch: Chứa nhiều kali giúp điều hòa huyết áp.
• Làm đẹp da: Vitamin C và chất chống oxy hóa giúp da mịn màng, tươi trẻ.
• Bổ sung năng lượng: Quả sapoche ngọt tự nhiên, cung cấp năng lượng nhanh cho cơ thể.

Ngoài ra, lá và hạt sapoche còn được dùng trong y học dân gian để trị ho, cảm cúm và hỗ trợ điều trị tiêu chảy.

Kỹ thuật trồng cây sapoche hiệu quả

Chuẩn bị đất và giống

• Giống trồng: Có thể nhân giống bằng hạt, chiết cành hoặc ghép. Tuy nhiên, ghép cành là phương pháp được ưa chuộng nhất vì cho trái sớm và chất lượng ổn định.
• Đất trồng: Tơi xốp, giàu mùn, thoát nước tốt. Bón lót bằng phân chuồng hoai, vôi bột và phân hữu cơ.

Cách trồng

• Đào hố kích thước khoảng 60x60x60cm, trộn đất mặt với phân chuồng hoai và tro trấu.
• Trồng cây con vào giữa hố, lấp đất và tưới ẩm.
• Giữ khoảng cách 4–5m giữa các cây để cây phát triển tốt.

Chăm sóc

• Tưới nước: Giữ ẩm thường xuyên, đặc biệt trong mùa khô.
• Bón phân: Mỗi năm bón 3–4 lần bằng phân hữu cơ, NPK, kali để cây ra hoa và đậu quả tốt.
• Cắt tỉa: Loại bỏ cành tăm, cành khô, tạo tán thông thoáng giúp cây hấp thụ ánh sáng.

Phòng trừ sâu bệnh

Cây sapoche thường bị rệp sáp, sâu đục quả và nấm mốc gây hại. Cần vệ sinh vườn thường xuyên, sử dụng thuốc sinh học hoặc biện pháp tự nhiên để kiểm soát sâu bệnh.

Thu hoạch và bảo quản sapoche

Sau 3–4 năm trồng, cây bắt đầu cho trái. Quả sapoche nên được thu hoạch khi vỏ chuyển sang màu nâu vàng, cứng vừa phải.

Sau khi hái, bảo quản ở nhiệt độ mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Có thể để chín tự nhiên hoặc ủ chín bằng lá chuối trong vài ngày.

Ý nghĩa và giá trị kinh tế của cây sapoche

Cây sapoche không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nông dân mà còn được trồng làm cây bóng mát, cây cảnh trong sân vườn, khuôn viên nhà ở.

Giống sapoche Cần Thơ, Bến Tre hay Long An hiện nay đang được nhiều nhà vườn nhân rộng vì năng suất cao, trái to, vị ngọt đậm.

Kết luận

Cây sapoche là loại cây ăn trái dân dã nhưng có giá trị kinh tế và dinh dưỡng cao, dễ trồng, dễ chăm sóc và phù hợp với nhiều vùng đất tại Việt Nam. Nếu bạn đang tìm kiếm một loại cây vừa làm đẹp cảnh quan, vừa cho quả ngon ngọt quanh năm – thì sapoche chính là lựa chọn tuyệt vời.